Dự báo tình hình sinh vật gây hại lúa vụ Hè Thu 2025 từ ngày 28/3 đến ngày 04/4/2025 tại tỉnh Vĩnh Long
Vụ lúa Hè Thu 2025 xuống giống 20.400 ha (đạt 56% so với kế hoạch vụ là 36.500ha). Hiện tại trà lúa sớm đang giai đoạn trổ chín 1.035 ha, diện tích xuống giống chính vụ tập trung giai đoạn mạ đến đẻ nhánh, vẫn còn đang tiếp tục xuống giống. Sinh vật gây hại trong tuần 21/3-28/3/2025 nhiễm ở mức nhẹ cụ thể như sau:

ảnh: Trứng OBV trên lúa giai đoạn mạ tại huyện Long Hồ
* Sâu bệnh trên lúa Hè Thu 2025: diện tích nhiễm trong tuần 4.036 ha, tăng 2.677 ha so với tuần trước do trà lúa vừa mới xuống giống giai đoạn mạ nên diện tích Ốc bươu vàng gây hại tăng khá mạnh. Tình hình dịch hại diễn biến như sau:
- OBV: diện tích gây hại 3.211 ha, tăng 2.425 ha so với tuần trước, gây hại trà lúa giai đoạn mạ, với mật số phổ biến 1-3 con/m2. Phân bố rải rác các huyện trên địa bàn tỉnh.
- Bệnh đạo ôn: diện tích nhiếm 215 ha, tăng 45 ha so với tuần trước, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiếm trên trà lúa đẻ nhánh đến trổ. Phân bố rải rác các xã của huyện Tam Bình, Vũng Liêm và Trà Ôn.
- Sâu cuốn lá: diện tích gây hại 33 ha, tăng 5 ha so với tuần trước, gây hại trà lúa giai đoạn đẻ nhánh, với tỷ lệ phổ biến 10-20 con/m2. Phân bố rải rác các xã của huyện Tam Bình, Trà Ôn.
Ngoài ra, các đối tượng khác như: rầy nâu, chuột, bệnh cháy bìa lá, lem lép hạt,....chỉ xuất hiện và gây hại nhẹ.
* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (từ ngày 28/3 đến ngày 04/4/2025)
- Ngộ độc hữu cơ: nguy cơ ruộng lúa bị ngộ độc hữu cơ từ việc tranh thủ mùa vụ do gieo sạ cập rập có thể dẫn đến tỷ lệ nhiễm bệnh gia tăng.
- Ốc bươu vàng: có điều kiện phát triển, có thể gây hại trên lúa mới xuống giống, nhất là những vùng trũng, ngập nước, không chủ động các biện pháp phòng trừ.
- Bọ trĩ (bù lạch): tình hình diễn biến thời tiết khí hậu năm nay nắng nóng khô hạn phức tạp nên rất thuận lợi cho sâu bệnh hại lúa giai đoạn mạ nhất là bọ trĩ sẽ gây hại nặng. Bọ trĩ gây hại làm lá bị cuốn lại ở chóp, lá héo, tóp lại và khô vàng đi. Đặc biệt nặng ở các ruộng khô nước.
- Sâu cuốn lá: Có khả năng xuất hiện và gây hại ở mức độ nhẹ trên lúa giai đoạn đẻ nhánh- đòng trổ. Chú ý những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm, phun thuốc trừ sâu sớm đầu vụ có khả năng bị hại ở mức trung bình.
- Bệnh đạo ôn: Điều kiện thời tiết nắng nóng thích hợp cho bệnh đạo ôn tiếp tục phát sinh, phát triển trên trà lúa giai đoạn đẻ nhánh-làm đòng, đặc biệt lưu ý trên những chân ruộng thiếu nước, sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm,… có thể bị hại nặng.
* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa
- Để thực hiện tốt công tác phòng chống hạn mặn cho cây trồng các địa phương cần tập trung triển khai nạo vét các kênh mương, bờ thửa; gia cố các bờ đập bơm tát, tiến hành kiểm tra và sửa chữa, tu bổ công trình; tổ chức quản lý chặt chẽ nguồn nước, vận hành hợp lý các công trình, điều tiết nước theo từng giai đoạn phù hợp với yêu cầu cây trồng. Bà con nông dân xuống giống lúa nên áp dụng kỹ thuật 1 phải 6 giảm như sử dụng giống xác nhận, nên sạ thưa hoặc sạ hàng với lượng giống từ 100 -120kg/ha, giảm lượng phân đạm và tăng cường sử dụng phân Kali giai đoạn đầu giúp cây lúa khỏe.
- Những diện tích chuẩn bị xuống giống, sau khi đã thu hoạch lúa Đông xuân cần vệ sinh đồng ruộng thật kỹ lúa rài, lúa chét và cỏ dại xung quanh bờ ruộng, xới trục kỹ và phải đảm bảo thời gian cách ly ít nhất 14 ngày. Đặc biệt những vùng xuống giống lúa Hè Thu không đảm bảo thời gian cách ly cần phải phun nấm Trichoderma, bón lót phân lân ngay khi làm đất lần cuối nhằm hạn chế ngộ độc hữu cơ. Xử lý vôi, bơm và tháo nước rửa đất cho những diện tích có nguy cơ ngộ độc hữu cơ cao.
- Đối với lúa vụ Hè Thu cần áp dụng tốt các giải pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp để diệt trừ ốc bươu vàng, bọ trĩ, rầy nâu,… ngay từ đầu vụ. Theo dõi và chăm sóc lúa ngay từ đầu vụ, bón phân cân đối, hợp lý giúp lúa phát triển tốt, hạn chế sự phát sinh, phát triển của sâu bệnh và hiện tượng đổ ngã về sau.
- Diện tích nhiễm lúa cỏ có chiều hướng tăng nhanh qua các vụ lúa khuyến cáo bà con nông dân làm đất thật kỹ trước khi xuống giống để tránh thiệt hại đến năng suất lúa Hè Thu sắp tới.
Lê Thị Chính
Chi cục Trồng trọt & BVTV Vĩnh Long