ảnh: trà lúa làm đòng vụ Hè Thu tại huyện Vũng Liêm

Diện tích nhiễm trong tuần 4.542 ha, tăng 727 ha so với tuần trước do diện tích nhiễm bệnh đạo ôn, cháy bìa lá, vàng lá, rầy phấn trắng,...tăng khá mạnh. Tình hình dịch hại diễn biến như sau:

- Bệnh đạo ôn: diện tích nhiễm 1.253 ha, tăng 398 ha so với tuần trước. Trong đó:

+ Đạo ôn lá (cháy lá): diện tích 1.029 ha, với tỷ lệ 5-10%, gây nhiễm giai đoạn cuối đẻ nhánh đến trổ. Phân bố rải rác các xã của huyện trên địa bàn tỉnh.

+ Đạo ôn cổ bông (thối cổ gié): diện tích 224 ha, với tỷ lệ 5-10%, gây nhiễm giai đoạn trổ đến chắc xanh. Phân bố rải rác các xã của huyện Long Hồ, Bình Tân và Tam Bình.

- Bệnh vàng lá chín sớm: diện tích nhiễm 303 ha, tăng 60 ha so với tuần trước, với tỷ lệ 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác các xã của huyện Long Hồ, Trà Ôn và thị xã Bình Minh.

- Bệnh cháy bìa lá (bạc lá): diện tích nhiễm 283 ha, tăng 82 ha so với tuần trước, với tỷ lệ 10-15%, gây nhiễm trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác các huyện Mang Thít, Tam Bình và Vũng Liêm.

- Sâu cuốn lá: diện tích gây hại 525 ha, giảm 48 ha so với tuần trước, gây hại trà lúa giai đoạn cuối đẻ nhánh đến trổ, với tỷ lệ phổ biến 10-20 con/m². Phân bố rải rác các huyện trên địa bàn tỉnh.

- Rầy phấn trắng: diện tích nhiễm 490 ha, tăng 135 ha so với tuần trước, gây hại lúa giai đoạn làm đòng đến trổ, với mật số phổ biến 500-1.000con/m². Phân bố rải rác các xã huyện Vũng Liêm.

* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (từ ngày 23/5 đến ngày 30/5/2025)

- Rầy phấn trắng: tiếp tục theo dõi rầy phấn trắng ngoài đồng, khi phun thuốc phòng trừ lưu ý đảm bảo theo nguyên tắc 4 đúng, trong đó phải đảm bảo lượng nước phun, pha thêm chất bám dính để tăng hiệu quả phòng trừ.

- Bệnh đạo ôn, lem lép hạt: có khả năng tăng diện tích và tỷ lệ nhiễm trong thời gian tới do điều kiện thời tiết mưa lớn trên diện rộng và kết hợp giai đoạn lúa thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển, đặc biệt lưu ý trên những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm có thể nhiễm với tỷ lệ nhiễm trung bình đến nặng.

- Bệnh vàng lá chín sớm, cháy bìa lá (bạc lá), đốm vằn (khô vằn): thời tiết mưa bão, ẩm độ cao, ít nắng, gieo sạ mật độ dày, bón phân thừa đạm sẽ thích hợp cho bệnh phát triển.

- Chuột: tiếp tục gây hại mạnh, đặc biệt trên những mảnh ruộng gần chân vườn, rẫy, ruộng có gò cao, ven đường, bãi hoang, gần khu dân cư, các ruộng gieo sạ không tập trung.

* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa

- Tình hình thời tiết hiện nay mưa lớn phân bố diện rộng, kết hợp giai đoạn lúa (tập trung giai đoạn cuối đẻ nhánh đến trổ) thích hợp tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát sinh và gây hại. Vì vậy, bà con nông dân cần thăm đồng thường xuyên kiểm tra kỹ đồng ruộng để có biện pháp quản lý hiệu quả, đặc biệt đối với bệnh hại như đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, lem lép hạt…khi thấy có dấu hiệu chớm bệnh bà con ngưng bón phân đạm, xử lý thuốc đặc trị kịp thời, không pha chung với phân bón lá. Nhằm hạn chế đỗ ngã trên cây lúa cần áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp như: bón phân cân đối, hạn chế bón thừa phân đạm, bổ sung thêm kali, canxi, silic… nhằm tăng cường tính chống chịu cho cây lúa làm cho thân và rễ lúa cứng cáp hơn đồng thời nên rút nước khô ruộng 7-10 ngày trước thu hoạch để mặt đất cứng tránh đổ ngã và dễ thu hoạch.

- Đối với rầy phấn trắng, cần thăm đồng thường xuyên, kiểm tra sự xuất hiện của rầy phấn trắng bằng cách khua động tán lá, kiểm tra mặt dưới lá và trên mạng nhện. Phun thuốc khi rầy phấn trắng có mật số cao, khoảng 15-20con/dảnh hoặc 5 ấu trùng/lá. Nên phun thuốc vào lúc chiều mát vì rầy thường vũ hóa vào lúc xế chiều. Hạ vòi phun xuống dưới tán lá lúa để đảm bảo thuốc tiếp xúc được với rầy và bám dính vào mặt dưới của lá nhằm tăng hiệu quả của thuốc đối với ấu trùng. Kiểm tra lại diện tích đã phun thuốc để kịp thời có biện pháp xử lý triệt để. Có thể phun lặp lại nếu mật số ấu trùng/lá không giảm hoặc cao hơn sau khi phun thuốc lần đầu 3 đến 5 ngày.

- Để phòng trị bệnh cháy bìa lá, vàng lá chín sớm đạt hiệu quả cao cần áp dụng tổng hợp các biện pháp canh tác sau: vệ sinh đồng ruộng kỹ, hạn chế canh tác giống nhiễm. Cần tháo cạn nước trên ruộng để loại bỏ nguồn vi khuẩn và hạn chế lây lan, rãi vôi bột 20-25kg/1.000m²). Sử dụng thuốc trừ vi khuẩn. Ngưng ngay việc bón phân đạm, tăng cường bón phân có chứa chất Silic, Canxi, tuyệt đối không kết hợp phun phân bón lá có chứa đạm kết hợp với thuốc trừ bệnh. Cần luân phiên các loại thuốc để đạt hiêu quả cao hơn.

- Lưu ý, sự xuất hiện và gây hại của chuột ở những cánh đồng có lúa đang trong giai đoạn trổ-chín. Sử dụng các biện pháp diệt chuột đồng loạt trên diện rộng, mang tính cộng đồng. Ưu tiên sử dụng các loại bẫy cơ học, thuốc diệt chuột sinh học. Chú ý thu gom bẫy bả, xác chuột, để không gây ô nhiễm môi trường, tuyệt đối không sử dụng điện để diệt chuột để tránh gây nguy hiểm cho người cũng như các động vật có ích khác.

                                                                                                              Lê Thị Chính

                                                                                Chi cục Trồng trọt & BVTV Vĩnh Long